ข้อควรรู้ก่อนติดตั้งลิฟต์บ้าน เพิ่มความสะดวกสบายแก่ผู้อยู่อาศัย

หลายคนคงเคยเห็นบ้านจัดสรรบางโครงการที่มาพร้อมลิฟต์ส่วนตัว ซึ่งปกติแล้วมักเป็นบ้านระดับลักชูรี เพราะค่าลิฟต์และค่าติดตั้งราคาสูงพอสมควร

แต่ถ้าบ้านที่เราอยู่ไม่มีลิฟต์ แล้วอยากติดเพิ่มภายหลัง หรือใครที่กำลังวางแผนสร้างบ้านแล้วสนใจเรื่องนี้ เพื่อเพิ่มความสะดวกสบาย ไม่ว่าจะเป็นการช่วยให้ผู้สูงอายุขึ้นลงชั้นบนสะดวกขึ้น หรือเอาไว้ใช้ขนของหนัก ๆ วันนี้เรามีข้อควรรู้ก่อนติดตั้งลิฟต์ส่วนตัวในบ้านมาฝาก

จะติดตั้งลิฟต์ในบ้านควรรู้อะไรบ้าง?

1. รู้จักประเภทลิฟต์บ้าน

อันดับแรกควรรู้จักลิฟต์บ้านแต่ละประเภทให้ดีก่อนว่าแต่ละแบบเป็นยังไง? มีคุณสมบัติ หรือข้อดีข้อเสียอะไรบ้าง? เหมาะกับการใช้งานในลักษณะไหน? เพื่อที่จะได้เลือกให้ตอบโจทย์การใช้งานของเรามากที่สุด ซึ่งบทความนี้เราก็ได้รวบรวมประเภทลิฟต์บ้านมาไว้ให้แล้ว

• ลิฟต์ไฮดรอลิก - ทำงานด้วยระบบน้ำมันไฮดรอลิก โดยใช้ปั๊มส่งแรงดันไปดันกระบอกสูบให้ลิฟต์เคลื่อนที่ขึ้นลง ข้อดีคือ สามารถรองรับน้ำหนักได้ถึง 300 กก. สามารถใช้ได้กับบ้านหรืออาคารที่มีความสูง 5-6 ชั้น 

แต่ข้อเสียคือบางแบบต้องติดตั้งปั๊มไฮดรอลิกแยกต่างหาก ซึ่งอาจกินพื้นที่บางส่วนของบ้าน แถมยังต้องคอยเปลี่ยนน้ำมันอยู่บ่อย ๆ เพื่อยืดอายุการใช้งานของอุปกรณ์ นอกจากนี้ ยังใช้เวลาเคลื่อนที่ค่อนข้างช้า คืออยู่ที่ 15-25 วินาที/ชั้น 

Photo Credit by : https://www.ameriglide.com/

• ลิฟต์สกรู - เป็นลิฟต์ที่ใช้แท่งสกรูขนาดใหญ่หมุนตัวเพื่อยกลิฟต์ขึ้นลง ข้อดีคือ ไม่ต้องมีห้องเครื่อง ไม่ต้องขุดบ่อ และไม่ต้องลงเสาเข็ม ทำให้ติดตั้งได้ง่ายโดยไม่กระทบโครงสร้างเดิม เหมาะกับบ้านที่มีพื้นที่จำกัดหรือบ้านเก่าที่ต้องการเพิ่มลิฟต์ 

นอกจากนี้ ยังมีแบตเตอรี่สำรองในตัว หากไฟดับ ลิฟต์จะเคลื่อนลงมาที่ชั้นใกล้สุด ช่วยเพิ่มความปลอดภัย โดยลิฟต์สกรูรองรับความสูงได้ประมาณ 3 ชั้น และเป็นหนึ่งในลิฟต์บ้านที่ ทนทานและประหยัดพลังงาน

แต่ลิฟต์สกรูเคลื่อนที่ช้า โดยใช้เวลาประมาณ 15-25 วินาที/ชั้น และเมื่อใช้งานไปนาน ๆ แกนสกรูและน็อตอาจสึกหรอ จึงต้องเปลี่ยนอะไหล่เป็นระยะ อีกทั้งเสียงของลิฟต์ขณะทำงานค่อนข้างดัง อาจสร้างความรำคาญได้ โดยเฉพาะถ้าติดตั้งใกล้ห้องนอนหรือพื้นที่พักผ่อน

• ลิฟต์สลิง - จะใช้ลวดสลิงและตุ้มน้ำหนักถ่วง เพื่อดึงตัวลิฟต์ขึ้นลง ระบบนี้ต้องใช้รอกหมุนเพื่อให้ลวดสลิงเคลื่อนที่ ข้อดีคือ รับน้ำหนักได้มาก และมีการเคลื่อนที่ที่ค่อนข้างเร็วประมาณ 3-6 วินาที/ชั้น 

แต่ข้อเสียคือ ลวดสลิงมีอายุการใช้งานจำกัด ต้องคอยเปลี่ยนเมื่อเริ่มเสื่อมสภาพ และดูแลระบบถ่วงน้ำหนักอยู่เสมอ อีกทั้งลิฟต์ประเภทนี้ต้องมีห้องเครื่องด้านบนเพื่อติดตั้งมอเตอร์ และต้องขุดบ่อลิฟต์ จึงไม่เหมาะกับบ้านที่มีพื้นที่จำกัด

Photo Credit by : https://eriselevators.com/

• ลิฟต์สายพาน - หลักการทำงานคล้ายกับลิฟต์สลิง แต่แตกต่างกันที่ใช้สายพานหรือในการเคลื่อนที่ของตัวลิฟต์ จึงมีความยืดหยุ่นสูง ไม่ต้องใช้การหล่อลื่นเหมือนลวดสลิง ทำให้เสียงเงียบกว่า และสามารถใช้ได้กับบ้านหรืออาคารที่มีความสูงเกิน 6 ชั้นขึ้นไป ส่วนความเร็วก็ใกล้เคียงกันอยู่ที่ประมาณ 3-5 วินาที/ชั้น

แต่ข้อเสียคือ ลิฟต์สายพานค่อนข้างกินพื้นที่ เพราะต้องทำห้องเครื่องแยกออกมา แถมมีค่าบำรุงรักษาสูงกว่าลิฟต์ประเภทอื่น เนื่องจากระบบการทำงานซับซ้อน และถ้าสายพานเสียหาย อาจต้องเปลี่ยนยกชุด 

Photo Credit by : https://platinumelevators.com.au/

• ลิฟต์ระบบสุญญากาศ - เป็นลิฟต์ที่ใช้ไฟฟ้าในการยกลิฟต์ขึ้น แล้วใช้แรงดันอากาศในการเคลื่อนลิฟต์ลง จึงทำให้ประหยัดพลังงาน อีกทั้งไม่ต้องใช้ห้องเครื่อง ทำให้ไม่เปลืองเนื้อที่ รวมถึงง่ายต่อการบำรุงรักษา

แต่ลิฟต์สุญญากาศ เคลื่อนที่ค่อนข้างช้า ไม่เหมาะกับบ้านหรืออาคารที่มีหลายชั้น รองรับน้ำหนักได้ไม่มาก และแม้ว่าลิฟต์ประเภทนี้จะดูแลง่าย แต่ต้นทุนในการติดตั้งกลับสวนทาง รวมถึงอาจรำคาญเสียงที่เกิดจากแรงดันอากาศในบางครั้ง

Photo Credit by : https://www.vacuumelevators.com/

 2. พื้นที่ในบ้านเพียงพอสำหรับติดตั้งลิฟต์หรือไม่?

ลิฟต์บ้านมีหลายประเภทและหลายขนาด หากสนใจติดตั้ง ต้องลองเช็กดูก่อนว่าพื้นที่ในบ้านทั้งชั้นบนและชั้นล่างเพียงพอไหม? และควรติดตั้งตรงไหนถึงจะเหมาะสม?

บ้านที่สร้างมานานแล้ว ถ้าชั้นหนึ่งมีที่ว่าง แต่ชั้นที่อยู่ตำแหน่งเดียวกันเป็นห้องอื่น อาจต้องรีโนเวตบ้านเพื่อให้ติดตั้งลิฟต์ได้ ซึ่งแบบนี้ต้องศึกษากฎหมายควบคุมอาคารที่เกี่ยวกับการต่อเติม ดัดแปลงอาคารให้ดี และที่สำคัญควรให้วิศวกรมาประเมินโครงสร้างบ้านก่อนว่าสามารถทำได้ไหม? 

แต่ถ้าบ้านยังไม่ได้สร้าง ก็ไม่มีปัญหา หลังจากตัดสินใจเลือกประเภทลิฟต์ที่ตอบโจทย์ตัวเองแล้ว ก็สามารถปรึกษาวิศวกรและสถาปนิกให้ช่วยออกแบบแปลนบ้านให้รองรับการติดตั้งลิฟต์ได้เลย ไม่ว่าจะเป็นการเว้นพื้นที่สำหรับลิฟต์ เตรียมโครงสร้างให้รองรับน้ำหนัก หรือวางระบบไฟฟ้าให้เหมาะสม 

Photo Credit by : https://www.dwell.com/

3. เตรียมความพร้อมของระบบไฟฟ้า

สำหรับลิฟต์บ้านขนาดเล็กมักใช้ไฟบ้านปกติ คือระบบ Single Phase แรงดันไฟฟ้า แรงดันไฟฟ้า 220 โวลต์ (220V, 1 เฟส) แต่ถ้าเป็นลิฟต์ขนาดใหญ่ หรือรองรับน้ำหนักได้มาก ๆ อาจต้องใช้ไฟระบบ 3 Phase แรงดัน 380 โวลต์ (380V, 3 เฟส) 

ดังนั้น ควรให้ช่างไฟฟ้าตรวจสอบ Main Breaker และระบบไฟฟ้าในบ้านก่อนว่ารองรับการติดตั้งลิฟต์ไหม? เพราะถ้าระบบไฟไม่เพียงพอ จะต้องอัปเกรดใหม่ เพื่อให้ลิฟต์ทำงานได้อย่างปลอดภัย ไม่ทำให้ไฟตกหรือระบบไฟบ้านรวน แต่ถ้าเป็นบ้านที่กำลังสร้างก็สามารถเตรียมความพร้อมของระบบไฟฟ้าได้เลย

นอกจากนี้ ควรมีระบบสำรองไฟ (UPS หรือแบตเตอรี่สำรอง) เผื่อเกิดไฟดับ ลิฟต์จะยังสามารถทำงานต่อหรือเลื่อนลงมาที่ชั้นล่างสุดได้ ป้องกันกรณีที่มีคนติดอยู่ในลิฟต์ หรือจะเลือกลิฟต์ที่มีแบตเตอรี่สำรองมาด้วยก็ได้เหมือนกัน

4. งบประมาณติดตั้ง และค่าบำรุงรักษาระยะยาว

เนื่องจากลิฟต์บ้านมีราคาค่อนข้างสูง เริ่มต้นเฉลี่ยประมาณ 200,000 บาทขึ้นไป แล้วแต่ประเภท ขนาด รุ่น และยี่ห้อ แต่ราคาลิฟต์อย่างเดียวไม่ใช่ทั้งหมด! อย่าลืมเผื่องบค่าติดตั้ง โดยเฉพาะบ้านที่สร้างมานานแล้ว อาจต้องมีค่ารีโนเวต ปรับโครงสร้างเสริมความแข็งแรง หรือทำช่องลิฟต์เพิ่ม 

นอกจากนี้ ยังมี ค่าบำรุงรักษาระยะยาวที่ต้องคิดเผื่อ เช่น ค่าเปลี่ยนอะไหล่เมื่ออุปกรณ์สึกหรอ หรือมีอายุการใช้งานมานาน ค่าเซอร์วิสรายปี และค่าตรวจสอบความปลอดภัย ดังนั้นก่อนตัดสินใจติดตั้งลิฟต์บ้าน อย่าลืมคำนวณค่าใช้จ่ายให้ครบรอบด้าน จะได้ไม่มีปัญหางบบานปลายทีหลัง

Photo Credit by : https://www.vacuumelevators.com/

5. ความปลอดภัยและมาตรฐานของลิฟต์

อีกหนึ่งข้อที่ไม่ควรละเลยคือการติดตั้งลิฟต์ที่ได้มาตรฐาน โดยการซื้อจากบริษัทที่น่าเชื่อถือ มีรีวิวจากผู้ใช้จริง มีการรับประกัน มีระบบที่ปลอดภัย ไม่ว่าจะเป็น ระบบป้องกันการตก

มีแบตเตอรี่สำรองให้ลิฟต์ยังทำงานในขณะที่ไฟบ้านดับ มีเซ็นเซอร์ตรวจจับสิ่งกีดขวาง โดยเฉพาะกับผู้สูงอายุที่มักเคลื่อนไหวได้ช้า หากลิฟต์ไม่มีเซ็นเซอร์ อาจถูกประตูหนีบได้รับบาดเจ็บ

นอกจากนี้ ควรติดตั้งลิฟต์ที่มีใบรับรองคุณภาพระดับสากล เช่น มาตรฐาน EN (EN 81-41), Machinery Directive (MD 2006/42/EC) และ SIL3 เพื่อให้ได้ลิฟต์ที่มีมาตรฐาน ที่ไม่ใช่แค่เพิ่มความสะดวกสบาย แต่ต้องใช้งานได้อย่างปลอดภัยด้วย

Photo Credit by : https://icarelifts.com/

ใครที่กำลังคิดจะติดตั้งลิฟต์ส่วนตัวในบ้าน อย่าลืมศึกษาข้อควรรู้ต่าง ๆ ให้ดีก่อนตัดสินใจ เพราะนี่ไม่ใช่แค่เรื่องของความสะดวกสบายเท่านั้น แต่ยังต้องคำนึงถึงความปลอดภัยและความคุ้มค่าในระยะยาวด้วย 

ขอบคุณที่มา

https://ultimatelift.co.th/

https://www.jkelevator.com/

https://www.cibeslift.co.th/blog/lift-certificates-cibes-european/

บทความที่เกี่ยวข้อง

รวม 10 คอนโดมี Private Lift ยกระดับการใช้ชีวิตด้วยความเป็นส่วนตัวขั้นสุด

ติดตั้งโซลาร์เซลล์ประหยัดพลังงาน แก้ปัญหาค่าไฟบานปลาย แถมขายไฟได้ด้วย

เปิดวิธีติดตั้ง EV Charger ที่บ้าน ตอบโจทย์คนใช้รถไฟฟ้า

แชร์วิธีออกแบบบ้านตอบโจทย์คนทุกวัย รองรับครอบครัวที่มีสมาชิกหลากหลาย Gen