เด็กไทยเจ๋ง! คว้ารางวัลการออกแบบอย่างยั่งยืนยอดเยี่ยมระดับเอเชีย

ปัจจุบัน นวัตกรรมและเทคโนโลยีที่ก้าวเข้ามามีบทบาทและนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงรอบด้านในหลากหลายวงการ โดยเฉพาะวงการออกแบบ ย่านวัฒนธรรมและชุมชนต่างๆ ล้วนเผชิญกับการพัฒนาและมีคนรุ่นใหม่เข้ามาแทนที่ จนทำให้ความเป็นย่านชุมชนดั้งเดิมเริ่มแปรเปลี่ยนและเต็มไปสิ่งอำนวยความสะดวกใหม่ๆ จนบริบทในการดำเนินชีวิตของผู้คนในชุมชนเปลี่ยนไปจากเดิม

เป็นเรื่องน่ายินดีที่นักออกแบบรุ่นใหม่เห็นความสำคัญในประเด็นดังกล่าว นำเสนอความคิดในการสร้างพื้นที่สำหรับชุมชนที่มีความสมดุลระหว่างการพัฒนา คุณค่าทางวัฒนธรรม และอัตลักษณ์ความเป็นย่าน ในงานออกแบบที่เน้นการพัฒนาอย่างยั่งยืน

ตุลย์-เรืองวิทย์ วีระพงษ์ และ ดรีม-เจนจิรา เทียบเพชร เป็นตัวอย่างคนรุ่นใหม่ที่สนใจงานออกแบบที่สร้างสมดุลระหว่างการพัฒนาและวัฒนธรรมหลังจากได้รับรางวัลชนะเลิศระดับประเทศ สาขาการออกแบบงานสถาปัตยกรรมและการออกแบบตกแต่งภายใน จากโครงการ Asia Young Designer Awards 2018

ล่าสุดยังสามารถคว้ารางวัลรองชนะเลิศอันดับที่ 1 ครองตำแหน่งการออกแบบอย่างยั่งยืนยอดเยี่ยม หรือ Best Sustainable Design Award ทั้งประเภทสถาปัตยกรรมและประเภทออกแบบตกแต่งภายใน จากเวทีประกวดระดับเอเชียของโครงการนี้ คือ Asia Young Designer Summit 2018/19 ซึ่งจัดขึ้นเมื่อเร็วๆ นี้ที่ประเทศสิงคโปร์อีกด้วย  

โครงการ Asia Young Designer Awards นั้น เป็นโครงการที่บริษัท นิปปอนเพนต์ เดคโคเรทีฟ โคทติ้ง (ประเทศไทย) จำกัด จัดขึ้นต่อเนื่องมาทุกปี เพื่อสนับสนุนนักออกแบบรุ่นใหม่ไฟแรง ซึ่งเป็นกำลังสำคัญที่จะขับเคลื่อนวงการออกแบบของประเทศ ให้ได้แสดงความสามารถและความคิดสร้างสรรค์ออกมาได้อย่างไร้ขีดจำกัด

โดยผู้ชนะจากการประกวด Asia Young Designer Awards ระดับประเทศ ได้เดินทางไปเข้าร่วมเวที Asia Young Designer Summit 2018/19 กับผู้ชนะเลิศอีก 14 ประเทศทั่วเอเชียที่ประเทศสิงคโปร์ และผู้ชนะเลิศระดับเอเชียจะได้รับโอกาสพิเศษในการเข้าเรียนคอร์สฤดูร้อน 6 สัปดาห์ฟรีที่มหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด สาขาการออกแบบ (Harvard University Graduate School of Design หรือ Harvard GSD)

ในการเป็นตัวแทนเยาวชนไทยบนเวทีการออกแบบระดับเอเชียที่สิงคโปร์ครั้งนี้ ทั้งสองมีโอกาสนำเสนอผลงานชิ้นเอกที่พาทั้งคู่ขึ้นแท่นผู้ชนะจากการประกวดระดับประเทศ ไม่ว่าจะเป็นผลงานที่นำเสนอเกี่ยวกับการพัฒนาแนวกันคลื่นอย่าง Bang Keao Wave Brace หรือแนวกันคลื่นบางแก้ว ที่ตุลย์มุ่งแก้ไขปัญหาชุมชนควบคู่ไปกับปัญหาที่ประเทศกำลังเผชิญอยู่ด้านปัญหาคลื่นชายฝั่ง

พัฒนาแนวกันคลื่นไม้ไผ่ที่ชาวบ้านสร้างไว้เพื่อลดแรงกระทบจากแนวคลื่นให้มีความสวยงาม และมีฟังก์ชั่นที่เป็นประโยชน์ต่อชุมชนมากขึ้น ซึ่งการเข้าไปพัฒนานี้จะช่วยรักษาระบบนิเวศ สร้างพันธุ์พืช พันธุ์ปลาที่อุดมสมบูรณ์มากยิ่งขึ้น และพัฒนาต่อยอดให้เป็นสถานที่ท่องเที่ยวและแหล่งรวมตัวของคนในชุมชน

หรืออีกหนึ่งผลงานที่เล็งเห็นปัญหาของนาเกลืออย่าง S.A.L.T WORK ที่ดรีมต้องการพัฒนาพื้นที่นี้ให้คนที่ประกอบอาชีพที่เกี่ยวข้องสามารถทำรายได้และมีคุณภาพชีวิตที่ดียิ่งขึ้นได้ โดยผลงานนี้มีดีไซน์ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม นำภูมิปัญญาและพื้นที่ที่ชุมชนมีอยู่มาพัฒนา เพิ่มการใช้งาน เพิ่มพื้นที่สำหรับชุมชนในการทำอาชีพอื่น พร้อมสร้างให้เป็นสถานที่ท่องเที่ยว

ส่งผลให้ชุมชนมีรายได้ตลอดปี สร้างความยั่งยืนและความสมดุลให้แก่การดำเนินชีวิตของพวกเขาได้ ซึ่งทั้งสองผลงานของเด็กไทยต่างได้รับความสนใจจากคณะกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ สื่อมวลชน และทีมนักศึกษาจากประเทศอื่นๆ ด้วยกัน จนสามารถคว้ารางวัล Best Sustainable Design Award ติดมือกลับมาได้ทั้งสองผลงานได้เป็นครั้งแรกจากเวทีนี้ 

ตุลย์-เรืองวิทย์ วีระพงษ์ กล่าวถึงความรู้สึกหลังจากที่ได้ไปร่วมโครงการนี้ว่า “รู้สึกดีใจและตื่นเต้นมากๆ โดยปีนี้เป็นปีแรกที่มีรางวัล Best Sustainable Design Award และไทยก็สามารถคว้ามาได้ทั้ง 2 สาขา เหตุนี้ที่ได้รางวัลน่าจะมาจากมิติของการออกแบบที่ไม่ได้ออกแบบแค่สถาปัตยกรรม แต่รวมถึงการมีส่วนร่วมและพัฒนาวิถีชุมชนในเชิงอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมด้วย

การมาร่วมงาน Asia Young Designer Summit 2018/19 ที่สิงคโปร์ครั้งนี้ นอกจากรางวัลที่ได้รับแล้ว ยังมีโอกาสได้พบและพูดคุยกับผู้เข้าประกวดและกรรมการจากประเทศต่างๆ ทำให้ได้เรียนรู้ทักษะใหม่ๆ ทั้งในเรื่องงาน วิธีการเล่าเรื่อง การนำเสนอผลงานให้คนอื่นเข้าใจ ซึ่งเป็นประโยชน์อย่างมากต่อการทำงานในสายอาชีพการออกแบบต่อไป

นอกจากนี้ กรรมการแต่ละท่านซึ่งล้วนแต่เป็นยอดฝีมือในวงการออกแบบ ก็ยังแนะนำและชี้แนะให้เราเห็นแนวทางในการออกแบบผลงานในอนาคต จนทำให้สไตล์งานของเราชัดเจนมากยิ่งขึ้นอีกด้วย ซึ่งผมมองว่าสิ่งนี้เป็นอะไรที่สำคัญและมีคุณค่าอย่างมาก”

ด้าน ดรีม-เจนจิรา เทียบเพชร เสริมว่า “รู้สึกดีใจมากๆ เช่นเดียวกับตุลย์ การนำผลงานมาพรีเซนต์ที่สิงคโปร์ครั้งนี้ เป็นการเปิดประสบการณ์ใหม่ให้กับตัวเองอย่างแท้จริง เพราะต้องเผชิญกับความท้าทายต่างๆ ที่สำคัญ ยังได้รับคำแนะนำจากกรรมการที่คร่ำหวอดอยู่ในวงการการออกแบบอีกมากมาย  ผลงาน S.A.L.T WORK นั้นมีการออกแบบที่คำนึงถึงสิ่งแวดล้อมและชุมชนเป็นอย่างมาก

มีการนำเอาวิถีชีวิตโดยรอบชุมชนไม่ว่าจะเป็นการทำประมง และการทำสาหร่ายพวงองุ่นมาประยุกต์เข้ากับผลงานซึ่งคิดว่าน่าจะเป็นเหตุผลที่ทำให้สามารถคว้ารางวัล Best Sustainable Design Award มาได้ โดยในอนาคตจะนำเอาประสบการณ์ที่ได้รับจากทริปนี้ไปต่อยอดความคิดในการทำงาน ในการคิดโปรเจคใหญ่ๆ ให้เกิดประโยชน์ให้ได้มากที่สุด

ทั้งตุลย์และดรีม ลงความเห็นตรงกันว่า โครงการ Asia Young Designer Awards เป็นโครงการที่ตอบโจทย์นักศึกษาที่กำลังมองหาเวทีประกวดที่ช่วยฝึกความกล้านำเสนอความคิดใหม่ๆ ไม่มีกรอบความคิด ไม่มีถูกมีผิด ช่วยเตรียมความพร้อมสำหรับเผชิญโลกกว้าง ได้ประสบการณ์ ได้พบสถาปนิกดังๆ จากนานาชาติ และยังได้เห็นไอเดียของคนวงการเดียวกันในระดับนานาชาติอีกด้วย

ซึ่งนับว่าเป็นโอกาสที่หาได้ยาก สำหรับตุลย์และดรีม ทั้งสองมองว่า โครงการนี้มีส่วนให้ทั้งสองก้าวเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งในการขับเคลื่อนวงการออกแบบของประเทศ โดยกิจกรรมต่างๆ ช่วยให้พวกเขาได้พัฒนาตัวเอง จุดประกายความคิดสร้างสรรค์ให้กว้างขวางและเห็นความสำคัญของการออกแบบเพื่อความยั่งยืน ซึ่งสิ่งเหล่านี้จะเปรียบเสมือนอาวุธทางคิดที่จะช่วยให้พวกเขาพัฒนางานออกแบบและเป็นกำลังสำคัญในการช่วยพัฒนาวงการการออกแบบให้ยั่งยืนได้ต่อไป