กังขาระบบ Airbnb กฎหมายตามไม่ทันหรือช่องโหว่

สำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค (สคบ.) ของไทยได้ออกมาชี้แจงกรณีการนำคอนโดมิเนียมมาปล่อยให้เช่าแบบรายวันผ่านแอปพลิเคชั่น เช่น Airbnb ว่า อาจผิดกฎหมายอย่างน้อย 2 ฉบับ ได้แก่ พ.ร.บ.ควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522 และ พ.ร.บ.โรงแรม พ.ศ. 2478

คำอธิบายจาก สคบ. เป็นการกล่าวถึงการกระทำผิดจากการนำอาคารชุดที่ไม่ได้จดทะเบียนเป็นโรงแรมออกมาให้เช่า เนื่องจากเข้าข่ายการจดทะเบียนผิดประเภท และไม่เป็นไปตาม พ.ร.บ.โรงแรม พ.ศ. 2478 ทั้งยังไม่มีการคุ้มครองผู้บริโภคตามข้อบังคับโรงแรม ขณะที่นิติบุคคล ซึ่งจัดตั้งขึ้นตาม พ.ร.บ.อาคารชุด พ.ศ. 2522 มีอำนาจดูแลได้เพียงพื้นที่ส่วนกลางเท่านั้น แต่สามารถฟ้องร้องหมิ่นประมาทลูกบ้านที่นำห้องชุดไปปล่อยเช่าได้ ในกรณีทำให้อาคารชุดเสียชื่อเสียง

โดยกรณีดังกล่าว สืบเนื่องจากการที่มีผู้พักอาศัยในโครงการร้องเรียนเกี่ยวกับความกังวลเรื่องความปลอดภัยในพื้นที่ส่วนกลางของที่พักอาศัยเนื่องจากมองว่านักท่องเที่ยวที่มาพักอาศัยรายวันมักมีพฤติกรรมที่ไม่เคารพกฎระเบียบของที่พักและสร้างความเสียหายให้เกิดขึ้นกับผู้ที่พักอาศัยในชุมชนนอกจากนี้ยังเป็นการตั้งคำถามเกี่ยวกับข้อกฎหมายและการให้บริการของAirbnb

ประเด็นที่ลูกบ้านหรือผู้ที่อยู่ในชุมชนออกมาเรียกร้องเกี่ยวกับการถูกบุกรุกจากแขกแปลกหน้าที่มาเข้าพักในพื้นที่พักอาศัยไม่ใช่เรื่องใหม่โดยที่ญี่ปุ่นรัฐบาลจำต้องออกกฎระเบียบควบคุมการแชร์ที่พักอาศัยให้กับนักท่องเที่ยวว่าต้องปล่อยเช่าเป็นระยะเวลาอย่างน้อย1 สัปดาห์

นอกจากนี้ยังเป็นการสนองข้อเรียกร้องจากผู้ประกอบการด้านโรงแรมในญี่ปุ่นด้วย หลังการท่องเที่ยวที่ขยายตัวเกือบ 50% ของญี่ปุ่น ทำให้อุตสาหกรรมที่พักขยายตัวเป็นดอกเห็ด ซึ่งการออกกฎระเบียบเกี่ยวกับระยะเวลาจะส่งผลให้การประกาศปล่อยห้องให้เช่าจำนวนมากผ่าน Airbnb ผิดกฎหมายทันที

ขณะที่ในสหรัฐ ความกังวลเกี่ยวกับการปล่อยเช่าบ้านผ่าน Airbnb เกิดขึ้นในแง่ของการถกเถียงในประเด็นเรื่องการปล่อยเช่าอพาร์ตเมนต์ หรือบ้านพักทั้งหลัง เพื่อให้บริการในรูปแบบเดียวกับโรงแรม โดยไม่มีการจดทะเบียนเป็นโรงแรมตามกฎหมาย ซึ่งสะท้อนปัญหาเรื่องความปลอดภัยและช่องโหว่ของกฎหมายและบริการของ Airbnb

สตีฟ อุงเกอร์ บล็อกเกอร์จากรัฐโอเรกอน วิเคราะห์ว่า บริการของ Airbnb มีรูปแบบที่ดี ซึ่งเป็นธุรกิจที่เปิดช่องให้เจ้าบ้านปล่อยเช่าห้องว่างให้กับแขกที่มาพักเป็นการชั่วคราวแบบกันเอง อันเป็นโมเดลแรกเริ่มของ Airbnb ขณะที่บริการแบบที่แย่ คือการปล่อยให้มีการเช่าอสังหาริมทรัพย์ยกชุด (Whole Unit Letting) เพื่อให้บริการเช่าแบบโรงแรม โดยไม่มีการจดทะเบียนเป็นโรงแรม

ซึ่งตามกฎระเบียบของ Airbnb ที่หักค่าใช้บริการ 9-15% หมายความว่า การปล่อยเช่าบ้าน หรืออพาร์ตเมนต์ทั้งหลัง ทำให้ Airbnb มีรายได้ดีกว่าลูกค้ารายย่อย

โดยจากการเปิดเผยของสถาบัน Los Angeles Alliance for a New Economy ธุรกิจการปล่อยเช่าบ้านทั้งหลังผ่าน Airbnb ในลอสแองเจลิสนั้น คิดเป็น 2 ใน 3 ของบ้านที่ลงทะเบียนให้เช่าทั้งหมด และยังสร้างรายได้กว่า 89% ให้กับ Airbnb ในเมืองดังกล่าว

ถือว่าเป็นคำถามใหญ่สำหรับโมเดลธุรกิจอย่าง Airbnb ที่พยายามนำเสนอจุดขายของการเป็น Sharing Economy ที่ส่งเสริมการสร้างรายได้จากสินทรัพย์ที่มีอยู่ในมือ แต่กลับเปิดช่องให้กับคนกลุ่มหนึ่งสามารถประกอบธุรกิจผิดกฎหมาย โดยใช้พื้นที่ของ Airbnb เป็นช่องทางการขายที่สำคัญ ขณะที่ Airbnb เองก็ได้ประโยชน์จากการปล่อยเช่าที่เข้าข่ายผิดกฎหมายด้วย

ขอบคุณข่าวจาก ประชาชาติธุรกิจ 

อ่านรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ http://www.prachachat.net/news_detail.php?newsid=1465375458