เจ้าบ้าน กับ เจ้าของบ้าน ไม่เหมือนกัน ก่อนซื้อบ้านต้องรู้!

เจ้าบ้าน กับ เจ้าของบ้าน ใครมีสิทธิ์อะไรบ้างและแตกต่างกันอย่างไร? คำถามเรื่องนี้ถือเป็นอีกข้อสงสัยของใครหลายคนที่กำลังสนใจซื้อบ้านเดี่ยวหรือคอนโดอยู่เป็นแน่ เพื่อให้คุณเข้าใจทุกเรื่องบ้านวันนี้ Living Insider ขอพาไปหาคำตอบเรื่องนี้อีกเช่นเคย รับรองว่ารู้ไว้แล้วจะได้รักษาสิทธิ์ของตนเองได้อย่างถูกต้อง

ความหมายของ เจ้าบ้าน กับ เจ้าของบ้าน

แม้ว่าคำว่า เจ้าบ้าน กับ เจ้าของบ้าน จะฟังดูเหมือนกัน แต่จริง ๆ มีความหมายที่ต่างกันอย่างมาก เจ้าบ้าน หมายถึง ผู้ที่เป็นหัวหน้าครอบครองบ้านในฐานะที่เป็นเจ้าของ ผู้เช่า หรือบุคคลอื่น ๆ ก็ได้ โดยในทะเบียนบ้านจะมีชื่อเจ้าบ้านระบุอยู่ แต่ในส่วนของเจ้าของบ้าน หมายถึง เจ้าของกรรมสิทธิ์ในโฉนดที่ดิน หรือสัญญาซื้อขาย

สรุปแล้ว เจ้าบ้าน หมายถึง ผู้ที่อาศัยอยู่ในบ้านและเป็นผู้รับผิดชอบแจ้งข้อมูลต่าง ๆ เกี่ยวกับผู้อาศัยในบ้านต่อนายทะเบียน เจ้าของบ้าน หมายถึง เจ้าของกรรมสิทธิ์ในที่ดินและตัวบ้าน โดยเจ้าของบ้านมีสิทธิ์ครอบครอง ใช้สอย และโอนกรรมสิทธิ์ในที่ดินและตัวบ้าน มีสิทธิ์ฟ้องร้องดำเนินคดีกับบุคคลอื่นที่ล่วงละเมิดสิทธิ์ มีหน้าที่เสียภาษีที่ดินและอสังหาริมทรัพย์ และมีหน้าที่รักษาความสงบเรียบร้อยในละแวกบ้าน

หน้าที่ของ เจ้าบ้าน กับ เจ้าของบ้าน

นอกจากความหมายของทั้งสองสิ่งนี้จะแตกต่างกันแล้ว ยังมีหน้าที่ตามกฎหมายที่ต่างกันไปอีกด้วย โดย เจ้าบ้าน มีหน้าที่ตามกฎหมายทะเบียนราษฎร ดังนี้

• แจ้งคนเกิดในบ้าน
• แจ้งคนย้ายเข้า-ย้ายออก
• แจ้งสร้างบ้านใหม่หรือรื้อถอน
• ขอเลขที่บ้าน

ในส่วนเจ้าของบ้าน มีสิทธิ์ดังนี้

• ขาย โอน บ้านและที่ดิน
• ให้ผู้อื่นเป็นเจ้าบ้านแทน
• ห้ามผู้อื่นเข้ามาอาศัยในบ้าน

คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับ เจ้าบ้าน กับ เจ้าของบ้าน

ตอนนี้หลายคนก็เข้าใจความหมายของสองคำนี้มากขึ้นแล้ว แต่แน่นอนว่าเรื่องระหว่าง เจ้าบ้าน กับ เจ้าของบ้าน ยังคงมีอีกหลายเรื่องที่คุณต้องรู้เพิ่ม

1. เจ้าบ้านมีสิทธิ์ไล่คนออกจากบ้านไหม 

เจ้าบ้าน มีสิทธิ์ไล่คนออกจากบ้านได้หรือไม่ ขึ้นอยู่กับสถานการณ์ดังนี้ กรณีเจ้าบ้านเป็นเจ้าของบ้าน เจ้าบ้านมีสิทธิ์ไล่ผู้เช่าออกจากบ้านได้ เช่น ผู้เช่าไม่จ่ายค่าเช่า ผู้เช่าใช้บ้านโดยประมาท แต่ในส่วนกรณีเจ้าบ้านไม่ใช่เจ้าของบ้านจะไม่มีสิทธิ์ไล่คนออกจากบ้านโดยตรง และต้องขอความยินยอมจากเจ้าของบ้านก่อน 

2. เจ้าของบ้านสามารถไล่เจ้าบ้านออกได้ไหม

โดยทั่วไปแล้ว เจ้าของบ้านไม่สามารถไล่เจ้าบ้านออกจากบ้านได้โดยตรง  จะต้องมีเหตุผลที่เพียงพอตามกฎหมาย เช่น เจ้าบ้านฝ่าฝืนกฎหมาย เจ้าบ้านไม่ปฏิบัติหน้าที่ เจ้าบ้านสร้างความเดือดร้อนให้กับผู้อื่น โดยเจ้าของบ้านควรแจ้งเจ้าบ้านล่วงหน้า

3. บุคคลคนหนึ่งสามารถเป็นเจ้าบ้านได้กี่หลัง

บุคคลคนหนึ่งสามารถเป็นเจ้าบ้านได้แค่ 1 หลังเท่านั้น แต่สามารถถือครองสิทธิ์เจ้าของบ้านได้หลายหลัง ตัวอย่าง

• นาย A เป็นเจ้าของบ้าน 2 หลัง นาย A สามารถเป็น เจ้าบ้าน ในบ้านหลังใดหลังหนึ่งเท่านั้น
• นาย A สามารถแต่งตั้ง นาง B เป็น ผู้ดูแลบ้าน อีกหลัง และแต่งตั้งนาง B เป็น เจ้าบ้าน แทนได้

ไม่ว่าคุณจะเป็นเจ้าบ้านหรือเจ้าของบ้าน ทั้งในรูปแบบบ้านเดี่ยวหรือคอนโด ข้อมูลดังกล่าวก็สามารถช่วยให้คุณรักษาสิทธิ์ของตนเองเอาไว้ได้ และขณะเดียวกันหากใครที่ล้ำสิทธิ์และหน้าที่ของคุณ สามารถดำเนินการทางกฎหมายได้